ความหมายของคำว่า "แม่"

อ้างอิง ตาม th.wikipedia.org แล้ว คำว่า แม่ คือ

แม่ หรือ มารดา เป็นคำที่เรียกผู้ให้กำเนิด และโดยทั่วไป คือ แม่ที่เป็นบุคคลสำคัญของครอบครัวแบบ พ่อ แม่ ลูก เป็นผู้มีพระคุณต่อลูกเพราะเป็นผู้ให้กำเนิด แม่ทั่วไปมีหน้าที่ให้ครอบครัวคือ เลี้ยงลูก ดูแลบ้าน

คนไทยบางคนมักเรียก แม่ ของตัวเองว่า "คุณแม่" ซึ่งถือเป็นคำที่สุภาพกว่าการเรียกว่า "แม่" ห้วน ๆ

ในภาษาไทยบางครั้งคำว่า แม่ ถูกใช้เรียก ผู้หญิง ทั่วๆไป หรือ จำเพาะเป็นกลุ่มๆ เช่น แม่บ้าน แม่นม หรือบางครั้งก็ใช้เรียกสิ่งที่เป็นตัวหลักของสิ่งอื่น เช่น แม่ทัพ แม่งาน และบางครั้งก็เรียกสิ่งที่ให้กำเนิดสิ่งอื่นๆในธรรมชาติ เช่น แม่น้ำ

มีบทประพันธ์แปลเกี่ยวกับความรักของแม่ของพระราชธรรมนิเทศ ไว้ดังนี้
ในโลกอันหนาวทรวงลวงหลอกนี้

ช่างไม่มีธารรักอันศักดิ์สิทธิ์

ที่ซึมซาบดื่มด่ำอมฤต

เหมือนในจิตของแม่รักแท้จริง


การออกเสียงคำว่าแม่ของแต่ละภาษา

แม่หรือว่าผู้หญิงที่แต่งงานแล้วให้กำเนิดลูก และลูกก็จะเรียกผู้หญิงคนนั้นว่าแม่โดยทั่วไปแล้วแต่ละภาษามักจะใช้อักษร "ม" เหมือนกันหมดเช่น

* คนไทย จะเรียกผู้ที่ให้กำเนิดว่า "แม่"
* ภาษาอังกฤษ จะเรียกผู้ที่ให้กำเนิดว่า "มาเธอร์ (Mother)" หรือ "มัม (Mom)"
* ภาษาสันสกฤต จะเรียกผู้ให้กำเนิดว่า "มารดา"
* ภาษาบาลี จะเรียกผู้ให้กำเนิดว่า "มาตา"
* คนจีน จะเรียกผู้ให้กำเนิดว่า "ม่าม้า"
* คนแขก จะเรียกผู้ให้กำเนิดว่า "มามี้"
* คนฝรั่งเศส จะเรียกผู้ให้กำเนิดว่า "มามอง"
* คนญี่ปุ่น จะเรียกผู้ให้กำเนิดว่า "โอก้าซัง"
* คนเกาหลี เรียกผู้ให้กำเนิดว่า "ออมม่า"
* คนเวียดนาม เรียกผู้ให้กำเนิดว่า "แม๊" ออกเสียงใกล้เคียงภาษาไทยมาก

เรียงความวันแม่ เรื่อง แม่คือทุกๆสิ่ง

1.แม่คือผู้ที่ก่อกำหนิด ชีวิต และจิตวิญญาณ

2.แม่คือผู้ให้อุดมการณ์ชีวิต

3.แม่คือผู้ที่ลิขิต ลิขิตทางเดินฉัน

-จะมีใครบ้างที่ต้องยอมอู้มชูบุตรนาน 9 เดือน เพราะความรักอันยิ่งใหญ่

-จะมีใครบ้างที่ได้รับความเจ็บปวดอย่างแสนสาหัส เพราะให้กำหนิดบุตร

-จะมีใครบ้างที่ต้อง เลี้ยงบุตร นานจนกว่าจะเติบใหญ่

-จะมีใครบ้างที่จะสั่งสอนฉันให้เป็นคนดีได้ดีกว่า แม่ และพ่อ

-จะมีใครบ้างที่ที่รักฉันนี้ กว่า สิ่งใดๆในโลก นอกจากแม่ของ ฉัน

What Makes A Mother?

A mother can come in may forms:
~A mother can be a woman who conceives, births, and raises a child given to her by God. She is what we as a society see as a mother.

~A mother can be a young woman who finds herself pregnant, unable to parent, who chooses life for her child by placing him for adoption. In choosing life for her child she becomes a mother. She will not be that baby’s parent but she is his birth mother.

~A mother can be the one who prays for a baby she does not carry in her womb. She becomes the mother and parent to a child given in adoption. She is there in the night, in sickness, in health, in joy, and in sadness. She is her mother.

~A mother can be a woman who takes on the care of another’s children through foster care or guardianship. She gives her life to loving them. They see her as mother.

I read the story of a man who parented a little boy that he believe to be his biological son. At age 10 he found out he may not be his biological parent and considered leaving the child. I thought how sad. He is the only Father that child knows. He IS his father. Blood alone does not make you more of a father or not.

I am a blessed woman. God has blessed me by allowing me to be a mother to 4 wonderful children. Three of them I gave birth to. One we adopted. Yet I am mother to all of them. There is no difference. My love them will last a lifetime and is unconditional. I am their mother!

What a blessing from God to be called mother. It is my highest calling!

by Kay Green, www.PreciousKids.org

หยดหนึ่งน้ำนม

เมื่อเกิดมาบนโลกใบ นี้จนเริ่มจำความได้จวบจนกระทั่งเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ดี ความทรงจำเก่าๆ ที่ไม่เคยจะเลือนหายไป แม้กระทั่งปัจจุบันความรู้สึกนั้นยังคงหอมกรุ่นอยู่ในหัวใจ เหมือนดอกมะลิที่บานตลอดเวลา ไม่มีวันที่จะเฉาหรือสูญสลายไปกับกาลเวลา คล้ายน้ำชุ่มฉ่ำคลายร้อนเมื่อยามกระหาย ความรู้สึกนั้นมันช่างเป็นอะไรที่พิเศษเกินคำบรรยาย แต่น้ำใดเล่าจะหอมหวานชุ่มฉ่ำอบอุ่นในจิตใจได้เท่ากับน้ำนมที่กลั่นด้วยใจ ของแม่ที่ลูกนี้ได้ดื่มกินจนเติบใหญ่ อ้อมกอดที่ถนุถนอมสายใยรักที่เชื่อมโยงระหว่างกันและกัน บอกถึงความรักอันสูงสุดที่ใครจะได้รับ จวบจนก้าวแรกแห่งชีวิตด้วยแรงแห่งน้ำนมอันบริสุทธิ์ สองเท้าเล็กๆก้าวย่างอย่างไม่มั่นใจล้มลุกคลุกคลานตลอดทางช่างยากลำบากยิ่ง นัก ไม่นานสองมือที่อบอุ่นประคับประคองร่างกายที่บอบบางให้ลุกขึ้นยืนอีกครั้ง แล้วก้าวสำคัญก็ผ่านพ้นไปด้วยดี เหนื่อยเหลือเกิน ยามหลับใหลน้ำนมที่ดื่มกิน สองมือโบกพัดเอาความเย็นให้คลายร้อนตลอดเวลา ยอมอดหลับอดนอน คอยปกป้องคุ้มครองไม่ให้โดนทำร้ายจากสิ่งใด จนกระทั่งเด็กน้อยเติบใหญ่ซุกซนตลอดเวลา ผีเสื้อโบกโบยบินไปตามทุ่งหญ้า ท้องนาอันกว้างใหญ่ หิ้งห้อยกลางคืนส่องแสงรำไร สองปากพร่ำเตือนสอนสั่งให้ระวังอันตราย ยกกิ่งไม้เล็กๆคอยไล่ให้กลับบ้าน หิวเหลือเกิน ข้าวร้อนๆ น้ำพริกหอมกรุ่น ฟักแฟงแตงกวาเต็มจานน่ากินจนอิ่มท้อง แม่จ๋าเหนื่อยไหม หยาดเหงื่อที่ไหลตามหน้าพลันตกลงพื้น แต่รอยยิ้มก็ยังไม่หายไปจากใบหน้าที่งดงามในสายตาของลูกคนนี้ กาลเวลาผ่านไปช่างรวดเร็วเหลือเกิน จนวันนี้ดูเหมือนอะไรๆจะเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา ร่างกายที่แข็งแรง เนื้อหนังที่เปล่งปลั่ง เริ่มเหี่ยวย่น เริ่มอ่อนแรงลงไปทุกที แต่สิ่งหนึ่งที่ยังคงอยู่และไม่เคยเปลี่ยนแปลงได้เลย คือ ความห่วงใยที่มีให้ต่อกันเสมอ เหมือนเป็นโซ่แห่งความผูกผันคล้องใจทั้งสองดวงไว้ให้เป็นดวงเดียว ถึงเวลาแล้วหนอที่ลูกต้องออกไปเผชิญโลกภายนอกทำงานหาเลี้ยงตัวเอง คำบอกกล่าว ดูแลตัวเองให้ดีนะลูก ยังคงวนเวียนอยู่ในใจของลูกเสมอ ลูกไม่เคยลืมคำที่พร่ำสอนสั่งที่แม่บอกไว้ เหนื่อยกายเหนื่อยใจเมื่อยล้าสักเพียงใด ขอดูรูปของแม่ก็พอมีแรงสู้ต่อไปในวันข้างหน้า แม้อนาคตยังไม่รู้เป็นเช่นไร ก้าวสำคัญและก้าวแรกที่แม่มอบให้นั้น จะคอยเป็นพลังให้ลูกก้าวต่อไปในอนาคต หยดหนึ่งน้ำนมขาวบริสุทธิ์ที่แม่กลั่นออกมาจากใจที่อยู่ในเลือดของลูกมิเคย เจือจางสูญสลายไปแต่อย่างใด แต่มันยังคงหมุนเวียนภายในร่างกายของลูกอยู่เสมอ คอยเป็นสิ่งเตือนใจในพระคุณที่ล้นเหลือ ที่ทำให้รู้สึกอบอุ่นยามที่ได้คิดถึงจนถึงทุกวันนี้

แม่ของฉัน

๑๒ สิงหาคมเป็นวันแม่ ลูกแน่วแน่ตั้งใจจะกราบแม่
แม่คอยสอนอบรมคอยดูแล พระคุณแม่ยิ่งใหญ่กว่าสิ่งใด


แม่ของฉันอายู 52 ปี เป็นผู้หญิงที่พร้อมจะดูแลลูกจะดูแลครอบครัวแม่ของฉันไม่เคยมีความสุขใน ชีวิตเลยเจอแต่ปัญหาไม่เว้นแต่ละวันไม่ว่า

จะเคลียดเรื่องลูกชายลูกสาวและ โรคภัยที่มาเยือน แม่ต้องเคลียดต้องทนทุกข์ทรมาน ทุกวันนี้แม่ของฉันถูกพี่ชายด่าทุกวัน เวลาแม่พูดอะไรไม่ถูกใจพี่ชายก็จะต่อว่า ทุกเช้าทุกเย็นแม่จะคอยหาอาหารให้ลูกๆ และสามีกินทั้งๆที่ตัวเองป่วยแม่ก็ยังหาอาหาร และทำทุกอย่างแม่ต้องใช้เงินตัวเอง ที่พี่ชายที่เป็นสามเณรให้เพื่อไปหาหมอแต่ตัวเองกลับนำเงินไปซื้ออาหารให้ ลูกแม่รักลูกเท่าๆกัน และรักลูกมากแม้กระทั่งลูกทำผิดแม่ก็ยังให้อภัย มีวันหนึ่งพี่ชายของดิฉันเมาสุรากลับ มาโมโหใส่แม่มาอาราวาดจนแม่นอน ไม่หลับทั้งคืน เกือบจะฆ่าแม่แต่ดีพ่อมาช่วยทัน แม่ก็ยังให้อภัยและมีครั้งหนึ่งดิฉันหนีเรียนไปค้างบ้านเพื่อนพอดิฉันกลับมา ถึงบ้านถูกพ่อด่า แต่แม่กลับเข้ามากอดดิฉันปลอบใจและบอกว่าไม่เป็นไร แม่ต้องเลี้ยงลูก 5 คน ด้วยความยากลำบาก จนกระทั่งลูกโตเป็นหนุ่มเป็นสาว แต่ลูกกลับไม่ใยดีแม่สร้างแต่ปัญหาให้แม่กลุ้มใจ ขึ้นเสียงกับแม่ไม่เคยทำงานช่วยแม่ สร้างภาระให้แม่และยังใช้แม่ซักผ้า และลูกบางคนไม่กล้าจะพาแม่ไปไหนมาไหนเพราะอายและกลัวว่าแม่จะทำให้อับอาย เพราะว่าแม่เป็นกะเหรี่ยงพูดไม่ชัดทำตัวเชยๆ ตอนที่ดิฉันอยู่ประถมดิฉันก็คิดอย่างนั้นแต่พอดิฉันโตขึ้นดิฉันก็คิดได้ ถึงแม้ว่าแม่จะไม่สวยจะไม่ดีพอแต่แม่ก็เป็นผู้ให้กำเนิดเรามาอุ้มท้องเรามา ตั้ง 9 เดือนก็เปรียบเสมือนแม่ยกก้อนหิน 9 กิโล ถ้าหากเรายกก้อนหิน 9 กิโล คงจะลำบากแต่แม่ก็ทำได้เพราะว่าแม่อดทน แม่เป็นได้ทั้งเพื่อนทั้งพ่อทั้งครูและเป็นคนที่ให้ ความอบอุ่นความสุขแก่ลูก ถ้าหากเราไม่มีแม่อยู่ด้วยแล้วเราจะรู้สึกเสียดายและเสียใจที่ไม่ได้ตอบแทน พระคุณท่าน มีเด็กหลายคนที่กำพร้าแม่ที่ขาดความอบอุ่นแต่เรามีพร้อมทุกอย่างเราควรทำดี ให้แม่ตอนที่แม่ยังมีชีวิตอยู่มีวันหนึ่งแม่ไปผ่า

ตัดแม่ต้องนอนโรงพยาบาลหลายคืน ทำให้ดิฉันทำกับข้าวไม่เป็น จำสูตรการทำอาหารที่แม่สอนไม่ได้และไม่รู้ว่าจะทำอะไรกิน พอแม่กลับมาดิฉันก็ทำกับข้าวเป็นเพราะแม่คอยเตือนและมีแม่คอยอยู่ข้างๆ กว่าเราจะได้ดีและโตมาถึงขนาดนี้แม่ต้องทุ่มเท ขนาดไหนแม่อยากให้ลูกเรียนสูงๆ แม่พยายามหาเงินเพื่อจะส่งลูกเรียนแม่ไม่อยากให้ลูกลำบากเหมือนแม่ แม่ส่งลูกเรียน จนจบแต่สุดท้ายลูกบางคนกลับทำให้แม่ต้องเสียใจเพราะเรียนไม่จบสิ่งแบบนี้ทำ ให้แม่หมดกำลังใจที่จะสู้ ณ เวลานี้แม่ของดิฉัน ต้องคิดมากและเป็นห่วงพี่สาวที่ไปทำงานเพราะพี่สาวไม่โทรมาหาแม่มาหลาย อาทิตย์แล้ว ทำให้แม่ต้องกลุ้มใจจนกินไม่ได้นอน ไม่หลับจนความดันขึ้นสูง และแม่ห่วงพี่ชายกลัวว่า จะไม่มีภรรยาเพราะดื่มแต่สุรา ดิฉันสงสารแม่มาก ถ้าหากใครได้อ่านเรียงความ ของดิฉัน ดิฉันอยากให้ลูกทุกๆคนคิดและถามใจตัวเองว่าลูกบอกรักแม่หรือยังและรักแม่ หรือป่าวดูแลแม่ดีหรือยังและตอนนี้ทำให้แม่

กลุ้มใจ หรือป่าวรีบทำความดีตอนนี้ก่อนที่แม่จะไม่ได้อยู่กับเราก่อนที่แม่จะจากไป เวรกรรมมีจริงเราทำอะไรไว้กับแม่พอเรามีลูก ลูกของเราก็จะทำกับเราอย่างที่เราทำไว้กับแม่ อยากให้ลูกทุกคนมีจิตสำนึกบ้างที่เรายืนอยู่จุดนี้เพราะใคร การที่เราคลอดลูก ไม่ใช่เรื่องง่ายมันเป็นเรื่องทรมานแม่ต้องทนความเจ็บปวดและทะนุถนอมเรา อย่างดีแม่เคยซักผ้าป้อนข้าวป้อนน้ำให้เราตอนเล็กๆ แต่บางคนก็ยังใช้แม่ซักผ้าอยู่ทั้งๆที่ตัวเองก็โตแล้ว สุดท้ายนี้ดิฉันอยากให้แม่มีความสุขอยากให้แม่มีสุขภาพที่แข็งแรงอย่าให้โรค ภัย มาเบียดเบียนอยากให้แม่อยู่กับฉันไปนานและดิฉันอยากบอกแม่ว่าลูกขอโทษที่เคย ด่าไม่เคยเชื่อฟังและไม่เคยดูแลเอาใจใส่แม่ ต่อไปนี้หนูจะดูแลแม่จะเป็นคนดีจะตั้งใจเรียนเพื่อแม่


รักและเคารพแม่
จากใจเด็กน้อยบนดอย

ที่มาจาก www.doneteen.com

เรียงความ เรื่อง แม่ของฉัน

ตั้นแต่ฉันได้ มาสัมผัสกับอากาศภายนอกในโลกแห่งนี้ ที่เต็มไปด้วยเรื่องรวมต่างๆมากมายนานับประการ ฉันก็ได้เห็นและพบกับ ใบหน้าผู้ชายคนหนึ่งที่ อู้มฉันอยู่ และฉันก็รู้ว่าคนนั้นคือคนที่ได้ให้ชีวิตฉันนั่นเอง และต่อมา ฉันก็พอกับผู้หญิงคนหนึ่งนอนอยู่ พร้อมกับรอบยิ้ม ฉับรับรู้ได้ถึงความรู้สึกประหลาด ว่าคนๆนี้รักฉันมากเพียงใด

ต่อมาฉันได้ถูกเลี้ยงมากับบุคคลทั้ง 2 คน ฉันควมคุมตังเองไม่ได้ซักอย่าง ฉันหิว ฉันก็ต้องร้องไห ฉับเจ็บ ฉันก็ต้องร้อง พอฉันไม่พอใจฉันก็ต้องร้องไห และทุกครั้งที่ฉันร้องไหนั้นเพียงไม่นานก็รู้ว่ามีคนมาคอยอุ้มฉันแล้ว มันทำให้ฉันนั้นรู้ว่ามีความอบอุ่นอยู่ข้างๆกายฉันและเมื่อฉันโตมาเพียงพอที่ฉันจะพยายามลุกขึ้นมาเดินได้ และวันนั้นฉันดีใจที่สุด เมื่อฉันนั้นพยายามตั้งตัวเองให้ตรงพับพื้น และพยายามก้ามไปข้างหน้าได้เป็นก้าวแรก แล้วก็อีกเช่นกัน มีคนที่ดีใจกว่าฉันที่คอยเฝ้ามอง ดูแลประคองฉันให้เดินไปข้างหน้าได้ พอฉันได้เรียนรู้อะไรมากพอที่ฉันจะดูแลตัวเองได้ในส่วนหนึ่งฉันก็เริ่มได้รู้จักโรงเรียน ที่นั่นมีเพื่อนให้คอยเล่นมากมาย บุคคลที่คอยสอนฉันให้ฉลาด เพียบพร้อมในเรื่องการศึกษา ฉันถูกสอนอยู่ที่นั่นโดยมีคนมาคอยดูแลรับส่งฉันทุกวัน และทุกครั้งเมื่อฉันกลับถึงบ้างก็มีคนคอยดูแลสอบถามฉัน ว่าวันนี้เป็งยังไง เรียนอะไรบ้าง พอฉันโตมามากพอ ฉันก็ได้เข้าเรียนในระดับมัธยมศึกษา มันทำให้ฉันได้เข้าไปอยู่ในโลกอีกโลกหนึ่งที่เต็มไปด้วยเพื่อนฝูงมากมาย และเต็มไปด้วยความสนุกสนาน และทุกๆครั้งที่ฉันกลับบ้าน ก็มีคน มาหยุดความสนุกสนานนั้นเอาไว้ โดยการกล่าวตักเตือนฉันในเรื่องต่างๆ จนฉันนั้นรู้สึกเหมือนว่ามันกลายเป็นเรื่องที่น่ารำคาญ จนบางครั้ง มันก็ต้องทำให้ฉันโกรธ และเกิดความไม่พอใจ ขณะที่คนๆนั้นยังคอย ดูแลฉันในเรื่องต่างๆมากมาย ที่ฉันคิดไม่ถึง และเมื่อฉันโตมาเป็นผู้ใหญ่ จนฉันดูแลตัวเองได้ ฉันก็ต้องทำงาน ต่างๆ และก็ยังมีคนที่ ฉันต้องห่วงใย และ เพราะคนๆนั้น ต้องการความรักจากฉันดั่งที่เขาให้ความรักแก่ฉัน
และคนๆนั้นคือ "แม่" ของฉันนั่นเอง และไม่มีอย่างอืนอีกแล้วที่ฉันให้ได้มากกว่าสิ่งของหรือใดๆ ฉันจะเข้าไป กอด และบอก "รัก" ที่ตักแม่ของฉัน *-*

เรียงความวันแม่

เรียงความวันแม่นี้ เขียนขึ้นมาให้ผู้ได้ตระหนักถึงความรักที่แม่มีต่อลูกนะครับ หวังว่าผู้อ่านคงจะได้ประโยชน์จาก เรียงความวันแม่ นี้ ไม่มากก็น้อยนะครับ

คำว่า "แม่" คือทุกๆสิ่งทุกๆอย่าง เป็นคำที่มีความหมายมากกว่าการเป็นคำใน พจนานุกรม เป็นคำที่มีความหมายมากกว่าคำพูด เป็นคำที่มีความหมายมากกว่าการเขียน โดยแม่นั้นเป็นผู้ก่อกำเนิดชีวิต และเลือดเนื้อของลูกเฝ้าดูแลอุ้มชู เลี้ยงลูกมาจนเติบใหญ่ เป็นผู้สั่งสอน ให้มีศิลธรรมอันดี และที่สำคัญคือ แม่เป็นผู้ที่รักเรามากที่สุดโนโลก

นับเวลาตั้งแต่เริ้มต้น ที่แม่ตั้งทอง เป็นเวลาแห่งความยากลำบาก ผ่านเดือนที่่ 1 แม่เฝ้าทนุถนอมลูกน้อยอย่างใกล้ชิด ทำกิจกรรมต่างๆ อย่างระมัดระวังเพื่อที่จะได้ไม่เป็นอันตรายต่อลูกน้อย เดือนที่ 2 ผ่านไปอย่างความยากลำบาก แม่ก็ยังคอยและระมัดระวังมิให้ลูกน้อยกระทบกระเทือน เดือนที่ 3 ผ่านไปลูกน้อยๆ ค่อยมีชีวิตขึ้นมา เดือนที่ 4 และ 5 ผ่านไปลูกน้อยค่อยๆก่อตัวเป็นรูปร่างให้พ่อแม่ได้ดูแลตั้งแต่ในท้อง เดือนที่ 6 และ 7 ผ่านไป พร้องกับความลำบากมากขึ้นของแม่ที่ต้องคอยแบกรับลูกที่อยู่ในท้อง แต่แม่ก็ทำด้วยความเต็มใจ เดือนที่ 8 และ 9 ลูกน้อยที่โตมาเต็มที่ในท้องพร้องที่จะ ลืมตาออกมาสู่โลกกว้างภายนอก พร้อมๆ กับความเจ็บของแม่ที่ต้องพยายามคลอดลูกน้อยออกมา ซึ่งเป็นความเจ็บปวดที่เกินคณานับ แต่แม่ก็ยังยิ้มออกมาเมื่อได้เห็นหน้าลูกน้อยเป็นครั้งแรก
เมื่อวันเวลานับจากคลอดผ่านไป ลูกน้อยก็เติบใหญ่มาพร้อมกับการดูแลของพ่อแม่ที่เป็นความยากลำบากอย่างมากในการดูแล ตักเตือนสั่งสอน คอยถนุถนอมห่วงใยและให้ความรัก คอยปลอบโยนลูกในเวลาที่เหน็ดเหนื่อยท้อใจ คอยตักเตือนและใจกำลังใจตอนที่เราผิดพลาด และยังคอยหวังให้เรากลับมาดูแลท่านเมื่อท่าน ชรา

นับตั้งแต่วันที่เราได้ลืมตาบนโลกนี้ขึ้นมา จนถึงที่เรามานั่งอ่านเรียงความนี้ เราเคยทำอะไรตอบแทนทั่งไปแล้วบ้าง เคยไหมที่จะพูดว่า เหนื่อยไหมที่ต้องทำงานหนัก เคยไหมที่จะคอยเชื่อฟังคำสั่งสอนของท่าน เคยไหมที่จะแบ่งเบาภาระของท่าน แล้วเคยไหม ที่จะบอกกับท่านว่า "รักแม่" ถ้าคุณยังไม่เคยหรือเคยน้อยมาก เดินไปหาท่านวันนี้เถอะครับ แล้วบอกรักคุณแม่ เพื่อที่จะทำให้ท่านได้รู้ว่าเรารักท่านมากแค่ไหน